حالامستند؛ فیلم مستند شگرد به کارگردانی جعفر صادقی حال و هوای تلاش جانفرسای نوجوانان گلستانی را برای کسب قهرمانی در رقابتهای کشتی جلوی دوربین برده است. هر یک از آنها با گذر از چالشهای متعدد تلاش خود را به کار میگیرد تا حائز مدال طلا باشد. مدالی که مربی میگوید حق کسی است که شبانه روز تمرین کند.
ورزشکاران کوچک صادقی به جای سپری کردن روزگار در فضای مجازی و وقت تلف کردن در کوچه و خیابان شبانه روز سختی میکشند. رژیمهای غذایی خاص، رعایت وزن، تمرینهای مستمر و گاهی سه نوبت در شبانه روز، دوری از گوشی و تلفن همراه، تمرکز، تمرکز و تمرکز.
گاهی با یک ضعف کوچک از مسابقات باز میمانند و گاهی با یک اشتباه کوچک شکست میخورند. مربی میگوید کشتی محل مبارزه است. کسی که جرئت مبارزه ندارد و نمیخواهد با حریف بجنگد نباید کشتی بگیرد.
برخی از ورزشکاران کوچک در تقابل با والدین خود هستند. به اعتقاد این گروه از پدر و مادرها درس خواندن بهتر از ورزش است. حالا ورزشکار کوچک آمده است با پیروزی خود را به پدر و مادرش ثابت کند. برخی محدودیتهای جسمی و برخی موانع فکری را کنار میزنند تا بتوانند هر روز و هر روز روی تشک مبارزه کنند.
صادقی دوربین خود را از تمرینات به مسابقات نوسان میدهد. این نوسان مرتباً در فیلم تکرار شده است. تا جایی که سرنوشت تمرین تا مسابقه نزدیک به 10 ورزشکار مرور میشود. تکراری که ضرورت ندارد و شاید همین موضوع مخاطب فیلم را خسته کند.
از سویی کشتی در ایران به عنوان ورزش جوانمردی قلمداد میشود. موضوعی که چندان در فیلم به آن اشاره نمیشود. مربیها مرتباً از الفاظ به رقیب باج نده و روشو کم کن استفاده میکنند. شاید اگر صادقی در کنار اشاره به اهمیت ورزش برای گریز از اعتیاد به مقوله تربیتی آن بیشتر رنگ و لعاب میداد، مستند شگرد صرفاً در تماشای شگردهای کشتی محدود نمیماند.
بیشتر از 100 دقیقه مخاطب به تماشای مسابقاتی که مرتب تکرار میشود، مینشیند تا کارگردان پیام خود را به او انتقال دهد. صحنهها طبیعتاً به دلیل موضوع واحد تکراری است و ورزشکاران نیز فقط در کنار تشک یا از طریق صدای اضافه شده به بدنه فیلم از خود حکایت میکنند.
هر چند دیدن این فیلم برای نوجوانان که درگیر فضای مجازی، گریز از کارهای سخت و فرار از مقابله با مشکلات هستند، ضروری است اما پرداخت بیشتر به زندگی آنها میتوانست مستند صادقی را پربارتر کند.
درست در شرایطی که محور داستان تلاش سخت ورزشکاران برای قهرمانی است. دقایق طولانی از فیلم به موضوع مستاجر بودن و خانه ساختن مربی اختصاص مییابد. صادقی گویی مانند ورزشکار خستهای به سراغ ساخت این فیلم رفته باشد و یا عهدی برای طولانی کردن کار خود آن هم به هر قیمتی بسته باشد.
مستند «شگرد» یکی از آثاری است که با وجود اهمیت و ضرورت موضوع، در روند ساخت به یک ویرایش و خلاصه گویی نیاز دارد.