حالا مستند؛ اشاره: امسال نیز همانند سال گذشته که دبیرخانهی هفدهمین جشنواره بینالمللی سبنما حقیقت پردیس سینمایی چارسو را به عنوان خانهی جشنواره و محل برگزاری این رویداد تخصصی سینمای مستند ایران معرفی کرد، در خصوص این پردیس که اصلیترین کاندیدای میزبانی سینما حقیقت هجدهم است، حرف و حدیث بسیاری مطرح شد. به همین بهانه در این گزارش به چند و چون وضعیت پردیس چارسو پرداخته و نظر برخی از مستندسازان در گفتگو با رسانهها که طی دورههای گذشته در جشنواره سینما حقیقت حضور داشته و فیلمشان در این پردیس به نمایش درآمد را مرور می کنیم.
پردیس تجاری فرهنگی چارسو که در ضلع جنوبی پاساژ علاءالدین در تقاطع خیابان جمهوری و حافظ تهران واقع شده است.یکی از مجهزترین و بهروزترین سینماها در پایتخت محسوب میشود که با مجهز بودن به سیستم صوتی و تصویری دیجیتالی، جزو مدرنترین سینماهای ایران به شمار میآید. این پردیس در تاریخ ۷ بهمن ۱۳۹۳ همزمان با برگزاری سی و سومین جشنواره فیلم فجر، مورد بهرهبرداری قرار گرفت.
پردیس چارسو دارای ۶ سالن حرفهای سینما با آخرین تکنولوژی صوت و تصویر مجهز به تکنولوژی سینمای دیجیتال است و جمعاً بیش از ۱۱۰۰ صندلی دارد که اگر بخواهیم به تفکیک به تعداد صندلیهای سالنهای نمایش فیلم بپردازیم، آمار تفکیکی آن عبارتند از: سالن ۱ (۳۳۰ نفر+۳۰جایگاه ویژه معلولین)، سالن ۲ (۱۰۶ نفر+۶ جایگاه ویژه معلولین)، سالن ۳ (۱۰۶ نفر+۶ جایگاه ویژه معلولین)، سالن ۴ (۱۳۶ نفر+۴ جایگاه ویژه معلولین)، سالن ۵ (۱۳۶ نفر+۴ جایگاه ویژه معلولین) و سالن ۶ (۲۴۵ نفر)
از نکتههای مهم و مثبت در طراحی سالنهای سینما چارسو، اختصاص دادن جایگاهی ویژه برای معلولان در تمامی سالنهای مجموعه است که برای این دسته از عزیزان شرایط مناسبی را جهت حضور در سالن و تماشای فیلم رقم میزند.
راههای دسترسی به چارسو نسبت به دیگر پردیسهای پایتخت از جمله ملت و کوروش بسیار آسانتر است و از هر نقطهی تهران با سهگانهی حمل و نقل عمومی مترو،بیآرتی و تاکسی میتوان به این پردیس رسید.
اگر افرادی هم بخواهند با خودروی شخصی به چارسو مراجعه کنند، پارکینگ این پردیس با گنجایش هزار خودرو باعث میشود تا در یکی از پر ترافیکترین نقاط تهران مثل سه راه جمهوری، مراجعهکنندگان به چارسو دیگر نگران امنیت خودروی خود یا پیدا نشدن جای پارک نباشند و با آرامش به انجام کارشان بپردازند.
نکتهی قابل توجه دیگر در چارسو، فودکورت این مجموعه با تنوع خوراکیها، غذاها و نوشیدنیها است که در طبقهی پنجم پردیس قرار دارد و برای دسر یا زمان فراغت هم میشود از کافیشاپهای این طبقه استفاده کرد. در همین طبقهی پنجم، تراس پردیس چارسو قرار دارد که اگر شانس یاری کند و هوا آلوده نباشد، بخشی از تهران و رشته کوههای البرز قابل مشاهده است.
پردیس سینمایی چارسو علاوه بر میزبانی از جشنواره جهانی فیلم فجر،جشنواره جهانی فیلم کوتاه تهران و جشنواره فیلم سلامت، در سه دورهی متوالی یازدهم، دوازدهم،سیزدهم و نیز دورهی پانزدهم، به ترتیب طی سالهای ۱۳۹۶، ۱۳۹۷،۱۳۹۸ و ۱۴۰۰ میزبان برگزاری جشنواره بینالمللی سینما حقیقت بود.
شانزدهمین جشنواره بین المللی سینما حقیقت،در پردیس ملت برگزار شد که در مجموع، هم فیلمسازان و هم اهالی رسانه، طی روزهای برگزاری جشنواره و پس از آن، نارضایتیشان را به شکلهای مختلف بابت وضعیت فرسایشی و وقتگیر دسترسی به آنجا و مصائب حوصلهبر آمد و شد، عدم سرویس دهی مطلوب شبکههای تلفن همراه و کندی سرعت خطوط اینترنتی ابراز کردند. هر چند که سعی و کوشش متولیان برگزاری جشنواره و مسئولان مربوطه برای حفظ و حتی ارتقای سطح کیفی جشنواره محسوس و ملموس بود اما چالش عمده از فضایی مثل پردیس ملت بود که استانداردهای لازم میزبانی رویداد سینمایی مهمی چون جشنواره سینما حقیقت را نداشت. البته تا زمانی که یک مجموعهی باشکوه و اختصاصی برای جشنوارههای سینمایی بزرگی نظیر فجر و حقیقت در پایتخت طراحی و احداث نشود، هر بار و هر سال کماکان شاهد این حرف و حدیثها در محافل مختلف خواهیم بود.
کارت: اولویت سازمان سینمایی این باشد که کاخ جشنواره احداث کند
محمد کارت مستندساز نام آشنا که چندین جایزه از سینما حقیقت در کارنامهاش دارد،چند سال قبل درخصوص پردیس چارسو بهعنوان محل برگزاری جشنواره حقیقت گفت: حالت ایدهآل آن است که اولویت سازمان سینمایی این باشد که یک کاخ جشنواره با چند سالن و بازار فیلم و فضاهای جنبی احداث کند؛ چون این بلاتکلیفی برای جشنوارهها وجود دارد و هرسال با مسائلی مواجهیم.
کارگردان مستند تحسین شدهی آوانتاژ افزود: پردیس چارسو از طرفی برای فیلمسازان هیجانانگیز است چون سالنها پر میشوند اما از طرف دیگر برای اهالی رسانه و علاقهمندان رصد کردن فیلمها به دلیل ازدحام جمعیت مشکل است.
او تصریح کرد: محیط بیرونی چارسو کاملاً تجاری است در حالی که همزمان در داخل ساختمان آن یکی از اتفاقات مهم فرهنگی هنری کشور دارد رخ میدهد که از بیرون اصلاً معلوم نیست. به عبارتی وقتی از بیرون پردیس چارسو را نگاه میکنید مثل بنگلادش میماند اما بالا که میرسی فکر میکنی نیویورک است.
کارگردان مستند موفق «خونمردگی» که با فیلم «معلق» در جشنوارهی نهم سینما حقیقت حاضر بود، اظهار داشت: در مجموع کیفیت نمایش فیلمها در پردیس چارسو بسیار بهتر از سینما فلسطین و سینما سپیده است، البته؛ به شرطی که چند سالن دیگر نیز داشته باشد.
کارگردان سریال یاغی گفت: ایدهال این است که مسوولان به جای صرف بودجه برای ساخت فیلمهای فاخر یا دادن وامهای بلاعوض برای ساخت فیلم، مکانی را به طور مشخص و جدا، برای برگزاری جشنوارهها مهیا کند تا با چنین شرایطی روبرو نشویم.
مصیبی: چارسو برای محل برگزاری جشنواره مناسب بود جز سالن یک پردیس
سحر مصیبی کارگردان مستند «صفر تا سکو» که اثرش بهترین فیلم جشنواره دهم حقیقت شد نیز دربارهی ارزیابی خود از پردیس چارسو گفت: جشنوارهی دهم خوب بود و مخاطبان زیادی از فیلمها استقبال کردند. چارسو برای محل برگزاری جشنواره مناسب بود، اما جز سالن یک پردیس چارسو، باقی سالنها کوچک بودند. با این حال کیفیت خود سالنها و کیفیت پخش فیلمها خیلی خوب بود و از این بابت بسیار خوشحال بودم که مخاطبان زیادی برای دیدن فیلمها میآمدند.
معصومدوست: ویژگی پردیس چارسو این است که حالت پاتوق دارد
هادی معصومدوست کارگردان مستند «خوانِ بیخان» هم دربارهی میزبانی چارسو از جشنواره حقیقت بیان داشت: سالنهای چارسو کیفیت خوبی دارند ولی گنجایش آنها کم است. این مشکلات همواره وجود دارد و باید برای آن فکری اساسی کرد.
این مستندساز افزود: ویژگی پردیس چارسو این است که همهی سالنهای آن یک جا جمع است و حالت پاتوق دارد.چون در جشنوارهها اتفاقات خوبی در راهروها و لابیها میافتد و حرفهای خوبی بین فیلمسازان رد و بدل میشود. به هر حال هرجایی مشکلات و مزایای خود را دارد.
اسدی: کوچک بودن سالنهای چارسو به مشکل دامن میزند
مهدی اسدی کارگردان «جمعه قالی» دربارهی ارزیابی خود از چارسو به عنوان محل برگزاری سینما حقیقت بیان کرد: برگزاری جشنواره در پردیس چارسو و کوچکبودن سالنهای نمایش این مجموعه در مقابل حجم زیاد مخاطبان به مشکل دامن می زند.
صناعیها: سالنهای دیگری به ظرفیت فعلی چارسو اضافه شود
بهتاش صناعیها کارگردان فیلم «دیپلماسی شکستناپذیر آقای نادری» نیز معتقد است: پردیس سینمایی چارسو جو بسیار مناسبی به لحاظ معماری داخلی، دلباز بودن و سالنهای با کیفیت دارد اما به نظر میرسد ظرفیت آن برای برگزاری جشنواره سینما حقیقت کوچک است.
او افزود: به نظر من برطرف شدن این مسئله دو راه حل دارد، نخست اینکه سالنهای دیگری به ظرفیت فعلی چارسو اضافه شود که امکان آن هم گویا وجود دارد یا اینکه به موازات این پردیس از یک سینمای دیگر مانند «فلسطین» یا «ملت» هم برای برگزاری جشنواره سینما حقیقت استفاده شود، چرا که به نظر میرسد دیگر شرایط مثل قدیم نیست که مخاطب محدودی برای تماشای فیلمهای مستند بیاید.
خانجهانی: نمیدانم چرا اصرار دارند که جشنواره سینما حقیقت حتما یک پایگاه اصلی داشته باشد؟
محسن خانجهانی هم با انتقاد از نبود تهویهی مناسب در سالنهای چارسو بیان کرد: جشنواره حقیقت دیگر باید از یک پردیس یا مجموعه مشخص بیرون بیاید. مثلا اگر در پردیس چارسو برگزار میشود، حتما سینمایی مثل «فلسطین» که سه سالن دارد را هم در اختیار داشته باشد.
این مستندساز ادامه داد: نمیدانم چرا اصرار دارند که جشنواره سینما حقیقت حتما یک پایگاه اصلی داشته باشد؟ در حالی که میتواند در چند مجموعه جدا برگزار شود بدون آنکه یکی از آنها به عنوان پایگاه اصلی معرفی شود و به این ترتیب مردم هم راحتتر میتوانند به تماشای آثار مستند بنشینند
خانجهانی افزود: گر قرار است جشنواره در پردیس چارسو برگزار شود، لازم است حتما یک مجموعه مناسب، با کیفیت و با استاندارد لازم برای نمایش فیلمها در کنار آن در نظر گرفته شود. در عین حال از ویژگیهای خوب و فضای مناسب چارسو نباید گذشت.
نقاشی: حضور تماشاگران باید ساماندهی شود تا کسی با مشکل مواجه نشود
حسن نقاشی هم چند سال پیش در خصوص میزبانی پردیس چارسو از جشنواره سینما حقیقت در گفتگویی گفت: در چارسو سالنهای نمایش بسیار کوچک هستند و با توجه به تبلیغات و اطلاعرسانی و قرار گرفتن چارسو در مرکز شهر، تماشاگران زیادی در جشنواره حضور حاضر میشوند. هر چند این استقبال زیاد بهخاطر کوچک بودن سالنها بیشتر به چشم میآید اما؛ حضور تماشاگران باید ساماندهی شود تا کسی با مشکل کمبودجا مواجه نشود.
تبریزی: چارسو اساسا استانداردهای لازم را برای میزبانی از رویدادهای سینمایی ندارد
زینب تبریزی هم که با مستند «والسی برای تهران» پیش از این در جشنواره سینما حقیقت شرکت کرده، گفت: چارسو اساسا استانداردهای لازم را برای میزبانی از رویدادهای سینمایی ندارد. خود ما تجربه کردیم بهعنوان مستندسازان حاضر در سینما حقیقت نتوانستیم زیاد فیلم ببینیم.
حمیدیمقدم: چارسو فضایی آشنا و مانوس برای فعالان سینمای مستند دارد
اما محمد حمیدیمقدم دبیر جشنواره سینما حقیقت معتقد است: پردیس سینمایی چارسو فضایی آشنا و مانوس برای دوستداران و فعالان سینمای مستند دارد و پیش از این هم، تجربه برگزاری جشنواره سینماحقیقت را در آن داشتهایم.
با مرور صحبتهای مستندسازان شناختهشدهی سینمای ایران در رسانهها که در دورههای گذشتهی جشنواره سبنما حقیقت، طعم حضور در پردیس چارسو را از نزدیک چشیدند و با نقاط ضعف و قوت این پردیس سینمایی آشنا هستند، درمی یابیم، پس از یکسال اسبابکشی به شکلی ناخواسته و اجباری سینما حقیقت به پردیس ملت، آیا بازگشت دوباره به خانهای که پیش از این چهار بار بار میزبانی حقیقت را به دوش کشیده است می تواند توأم با رضایتمندی مستندسازان، اهالی رسانه و البته مخاطبان سینمای مستند باشد؟